Việc tiến hành lễ khâm liệm cho người đã qua đời là một trong những nghi lễ quan trọng không thể thiếu trong quy trình tang lễ của người Việt. Để thực hiện điều này một cách trọn vẹn và tôn trọng, việc chuẩn bị cẩn thận và tuân theo trình tự đúng đắn là rất quan trọng để tránh vi phạm các quy định và truyền thống cấm kỵ. Chính vì lẽ đó, trong bài viết dưới đây, Phúc An Viên sẽ cung cấp thông tin chi tiết liên quan đến nghi thức khâm liệm là gì, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Khâm liệm đóng vai trò quan trọng trong quy trình tang lễ. Sau khi người mất đã trút hơi thở cuối cùng, các giai đoạn như lễ hạ tịch, phục hồn, thiết hồn, mộc dục, phạn hàm được thực hiện. Tiếp theo là việc chuẩn bị cỗ quan tài, thực hiện lễ trị quan, chuẩn bị đại liệm, tiểu liệm, và tạ quan trước khi tiến hành liệm xác.
Khâm liệm là gì mà được xem là bước quan trọng trong việc chuẩn bị thi thể người chết. Quá trình này bao gồm mặc áo liệm, đắp chăn, đeo găng tay và gói buộc thi hài trước khi đặt vào quan tài.
Nghi lễ này không chỉ đảm bảo việc chuẩn bị đồ dùng cần thiết cho người đã qua đời trước khi nhập quan, mà còn đảm bảo sự che chắn và tôn trọng đối với thi thể. Nó cũng nhằm bảo quản thi thể một cách sạch sẽ, đầy đủ và trang trọng trong quá trình chuyển đến thế giới bên kia.
Sau khi đã nắm rõ được khái niệm khâm liệm là gì thì gia đình cần nắm rõ quy trình cụ thể để chuẩn bị thật hoàn chỉnh. Trình tự khâm liệm cho người đã qua đời thường theo các bước sau:
Khi quá trình khâm liệm kết thúc, gia đình sẽ tiến hành các bước tiếp theo trong quy trình tang lễ như nhập quan, phát tang, thông báo tang lễ cho người thân, bạn bè và hàng xóm đến viếng và thắp hương để tưởng nhớ người đã qua đời.
Ngoài việc chú trọng quy trình khâm liệm là gì thì gia đình cũng nên nắm rõ những điều kiêng kỵ để tránh làm ảnh hưởng đến gia đình cũng như sự siêu thoát của người đã mất.
Trong quá trình thực hiện khâm liệm, nhiều người theo một quan điểm truyền thống rằng việc kiềm chế cảm xúc và không khóc quá nhiều, đặc biệt là không để nước mắt rơi vào thi thể, được xem là cách để tôn trọng và giúp người đã qua đời "siêu thoát" một cách an nhàn.
Theo quan niệm tín ngưỡng, nước mắt rơi vào thi thể có thể khiến người chết bị vướng bận hoặc không thể siêu thoát đi. Đồng thời, tin rằng việc này cũng có thể mang lại điều xui xẻo, ảnh hưởng xấu đến cuộc sống và công việc của gia đình trong tương lai.
Đối với những ai đã hiểu rõ khâm liệm là gì thì cũng có thể hiểu được, quan điểm này có thể khác nhau tùy theo văn hóa, tôn giáo và quan niệm cá nhân của mỗi người. Một số người có thể tin vào quan niệm này và tuân theo trong quá trình tang lễ, trong khi người khác có thể có cách tiếp cận khác với việc thể hiện nỗi đau buồn và tưởng nhớ người đã khuất.
Quan trọng nhất là tôn trọng quyết định và quan niệm của gia đình và người thực hiện tang lễ, bất kể họ tuân theo truyền thống hay chọn cách tiếp cận khác phù hợp với họ.
Quan điểm này được truyền miệng từ ông bà xưa, vì họ tin rằng khi thực hiện các nghi lễ chôn cất, đặc biệt là trong trường hợp mèo, đặc biệt là mèo đen, khi đến gần thi thể sẽ có khả năng khiến người chết sống lại. Hành động của mèo khi nhảy qua thi thể được gọi là “quỷ nhập tràng”. Nhiều người còn cho rằng việc người chết sống dậy là lúc họ quay lại để bắt người khác.
Cây liễu không mang hạt, do đó, theo quan niệm, việc sử dụng quan tài làm từ cây liễu có thể gây ra việc không có con cháu nối dõi. Thay vào đó, người ta thường khuyên sử dụng quan tài làm từ gỗ cây tùng hoặc cây bách, vì chúng được xem là biểu tượng của sự bền vững và tiếp tục cuộc sống sau khi chết.
Theo một số quan niệm dân gian ở một số địa phương, khi sử dụng gỗ cây bách để làm quan tài, họ thường thêm ít cây sam vào để tránh sét đánh. Tuy nhiên, điều này chỉ là quan niệm truyền thống và không có căn cứ khoa học. Tuy nhiên, để tôn trọng và tránh làm ảnh hưởng đến tập tục và niềm tin của gia đình, bạn cũng nên lưu ý đến điều này khi thực hiện các lễ tang.
Khâm liệm là một nghi lễ tiễn biệt người đã khuất sang thế giới bên kia. Theo quan niệm, ngay sau khi qua đời, linh hồn của người đã mất có thể chưa thể chấp nhận sự rời bỏ thế giới này. Quá trình bọc gói và bảo quản thi thể không chỉ là để duy trì tính trang trọng của nghi lễ, mà còn là cách để tôn trọng và giúp linh hồn đang đi vào thế giới mới nhận ra và chấp nhận sự thực về cái chết của mình. Qua việc này, chúng ta hy vọng rằng người đã qua đời sẽ có thể bước tiếp vào thế giới bên kia trong bình yên và an lành.
Thông qua bài viết này, chúng tôi đã cung cấp thông tin về ý nghĩa của khâm liêm là gì cũng như chia sẻ những quy định cần tuân thủ khi thực hiện nghi lễ này. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nghi lễ khâm liêm và những điều cần biết khi thực hiện.
