Lễ nhập quan đóng vai trò quan trọng trong thủ tục tổ chức tang lễ, ma chay của người Việt Nam. Đây là giai đoạn đặc biệt quan trọng để đưa linh hồn của người quá cố từ thế gian này sang cõi bên kia một cách an lành. Vậy ý nghĩa của nghi thức lễ nhập quan là gì và cần chuẩn bị những gì để thực hiện cho người mất? Hãy cùng Phúc An Viên tìm hiểu chi tiết về các nghi thức cũng như lưu ý quan trọng trong lễ nhập quan qua bài viết dưới đây nhé.
Lễ nhập quan là một trong những nghi thức quan trọng nhất trong chuỗi hoạt động của một đám tang. Sau khi hoàn thành lễ phạt mộc, người quá cố sẽ được đưa vào áo quan và đậy kín nắp quan tài. Vậy ý nghĩa của lễ nhập quan là gì?
Hành động này không chỉ đơn giản là một lễ thức cụ thể mà còn mang ý nghĩa tâm linh cao cả: loại bỏ tà ma, giúp linh hồn người quá cố an nghỉ và không bị quấy rối bởi những linh hồn huyền bí.
Bên trong quan tài, một lớp phân chè hoặc gạo thường được rải để bảo quản thi thể một cách khô ráo và sạch sẽ, thường có khoảng 3-4 lớp. Đồng thời, để đảm bảo sự ổn định của thi thể trong quá trình di chuyển, người thân thường chuẩn bị đệm hoặc mền để lót và chèn vào những khoảng trống bên trong quan tài.
Sau khi hoàn tất nghi thức nhập quan, nắp quan tài sẽ được đóng lại, tuy nhiên chưa được cố định hoàn toàn. Quan tài sẽ được đưa đến nơi thờ cúng, mà trong văn hóa dân gian Việt Nam thường gọi là "linh cữu" của người đã khuất. Đây là nơi linh hồn người quá cố được tôn vinh và nhớ đến.
Sau khi nắm rõ được khái niệm lễ nhập quan là gì, chúng ta cùng tìm hiểu kỹ hơn về quá trình cũng như các thủ tục cần thiết trong lễ nhập quan. Lễ khâm liệm nhập quan bao gồm bốn bước chính: chuẩn bị áo quan, khâm liệm, phục hồn và nhập quan. Gia quyến của người mất cần tuân theo đúng trình tự này để quá trình nhập quan diễn ra thuận lợi. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng là điều cần thiết để tránh những thiếu sót, vì nếu không, người mất có thể không thể được nhập quan một cách hoàn hảo.
Khi đóng áo quan, gia đình cần đo kích thước theo thân hình của người đã khuất để áo quan vừa vặn và phù hợp. Tránh ước lượng bằng mắt hoặc đo đạc không chính xác có thể dẫn đến việc áo quan nhỏ hơn cơ thể, gây trở ngại trong quá trình nhập quan.
Nếu quan tài quá lớn, thi thể có thể dễ di chuyển hoặc bị xóc trong khi vận chuyển, khiến người nhà phải sử dụng nhiều đệm và mền lót, gây ra sự phiền toái không cần thiết.
Áo quan thường được làm từ gỗ vàng tâm hoặc gỗ dổi, chất liệu này có khả năng bền vững và giữ được sơn mài mà không bị bong tróc. Ở miền Bắc, loại nguyên liệu này được sử dụng phổ biến. Trong khi đó, ở miền Nam thường sử dụng gỗ sao dê hoặc gỗ trại để làm quan tài.
Quan tài thường được đặt trong nhà một khoảng thời gian để người thân và gia đình đến viếng. Do đó, các khe hở của quan tài cần phải được lấp đầy bằng sơn ta trộn với mùn cưa hoặc gạch non bóp nát. Việc này giúp ngăn chặn nước từ bên trong thi thể chảy ra và gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến môi trường, tâm lý và sức khỏe của người thân trong gia đình.
Quá trình khâm liệm người mất bao gồm đại liệm và tiểu liệm, tức là gọi người chết hai lần. Tập quán truyền thống của người Việt thường là thực hiện việc khâm liệm trên giường với một miếng vải dọc, sau đó là quá trình liệm: hạ thi thể người mất xuống và để nằm ngang trên miếng vải.
Ý nghĩa của khâm liệm hai lần trong lễ nhập quan là gì? Việc khâm liệm hai lần nhằm đảm bảo thi thể được bọc kín và không bị tổn thương khi di chuyển. Đây là một phần trong quá trình chuẩn bị để nhập quan một cách trang trọng và tôn kính.
Phục hồn là một công việc được thực hiện bởi những người thầy tu có kinh nghiệm trong việc cúng kiếng trong thủ tục tổ chức tang lễ. Mục đích chính của việc này là để thông báo với thiên đình rằng một linh hồn đã rời khỏi thế gian, xin được ghi tên vào sổ thiên tào. Sau khi hoàn tất lễ cúng, người thầy cầm dao chém sao cho chiếc thang cây chuối đứt làm đôi, đánh dấu sự kết thúc của nghi lễ này.
Trước khi tiến hành lễ nhập quan, thường sẽ tổ chức lễ phạt mộc để xua đuổi tà ma. Hành động này không chỉ giúp linh hồn người đã qua đời được yên nghỉ mà còn bảo vệ gia đình và người thân tránh khỏi những tai họa có thể xuất hiện.
Tiếp theo, việc trải trà hoặc gạo bên trong quan tài thường được thực hiện để hút ẩm, hoàn tất nghi thức nhập quan cho người đã mất. Một yếu tố quan trọng trong lễ nhập quan là thời gian thích hợp. Thời điểm tốt nhất để tiến hành lễ nhập quan cho mỗi người thường phụ thuộc vào con giáp và độ tuổi của họ.
Trong quá trình thực hiện lễ nhập quan, người thân của người đã qua đời thường đọc bài văn khấn để tĩnh tâm linh, xóa bỏ những hận thù và mong muốn cho linh hồn sớm được giải thoát, chuyển hồn.
Mục đích đọc bài văn khấn lễ nhập quan là gì? Bài văn khấn cũng có vai trò hóa giải âm binh, cô hồn có thể xuất hiện trong nhà do sự mất mát của gia đình. Sau khi đọc bài văn khấn, thường sẽ đặt một bát hương trước quan tài và thắp hương, để tạo điều kiện cho linh hồn người đã qua đời được hưởng. Điều này cũng là một phần trong quá trình tôn vinh và cúng dường cho người đã khuất.
Nghi thức lễ nhập quan đóng vai trò cực kỳ quan trọng với ý nghĩa thiêng liêng. Vậy những lưu ý cần nắm khi tiến hành làm lễ nhập quan là gì, để hỗ trợ quá trình này diễn ra một cách trơn tru và giúp linh hồn người đã qua đời yên bình.
Trong suốt quá trình nhập quan, con cháu thường được khuyến khích không khóc, bởi dân gian Việt tin rằng việc này có thể khiến linh hồn người chết không thể yên bình ra đi.
Thông qua bài viết này, chúng tôi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nghi thức lễ nhập quan là gì. Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi nghỉ cuối đời đẳng cấp cho người thân đã khuất với dịch vụ chất lượng cao, hãy liên hệ ngay với Phúc An Viên để được tư vấn chi tiết và chuyên nghiệp.
