Nghi lễ nhập quan là một trong những nghi thức quan trọng trong các đám tang, ma chay của người Việt Nam. Ý nghĩa của lễ nhập quan là để thể hiện sự tôn trọng và tri ân đối với người đã khuất, cũng như để chuẩn bị cho hành trình cuối cùng của họ vào thế giới bên kia. Để biết thêm chi tiết về các nghi thức và lưu ý cần biết trong lễ nhập quan thì tham khảo ngay bài viết dưới đây của Phúc An Viên nhé.
Nghi thức lễ nhập quan đóng vai trò quan trọng nhất trong quy trình các hoạt động của đám tang. Sau khi hoàn thành lễ phạt mộc, thân xác của người đã khuất sẽ được mặc áo quan và phủ nắp đậy. Lễ phạt mộc không chỉ có ý nghĩa làm sạch và bảo vệ thân xác khỏi sự can thiệp của tà ma, mà còn giúp cho linh hồn của người quá cố được yên bình.
Bên trong áo quan, người ta thường rải khoảng 3-4 lớp phân chè hoặc gạo để duy trì môi trường khô ráo và sạch sẽ cho thi thể. Để đảm bảo thân xác không bị lệch trong quá trình vận chuyển, người thân cũng cần chuẩn bị đệm lót hoặc mền để lấp đầy khoảng trống bên trong quan tài.
Khi quá trình nghi lễ nhập quan hoàn tất, nắp quan tài sẽ được đậy lại, tuy nhiên chưa đóng kín. Quan tài sẽ được mang đến vị trí thờ, trong dân gian thường gọi là linh cữu của người quá cố. Đây là bước quan trọng trong chuỗi các nghi thức của đám tang, đánh dấu sự chuẩn bị cuối cùng trước khi diễn ra lễ tang và mai táng.
Lễ khâm liệm nhập quan là bước quan trọng trong chuỗi các nghi thức của đám tang, gồm 4 công việc chính: chuẩn bị áo quan, khâm liệm, phục hồn và nhập quan. Mỗi bước đều mang ý nghĩa và vai trò riêng trong việc chuẩn bị cho quá trình nhập quan diễn ra một cách trang trọng và tử tế.
Khi đóng áo quan, việc đo kích cỡ theo thể xác của người đã khuất là vô cùng quan trọng để đảm bảo áo quan vừa vặn và phù hợp. Tránh sử dụng ước lượng hoặc đo đạc không cẩn thận có thể dẫn đến tình trạng áo quan nhỏ hơn cơ thể, gây khó khăn trong quá trình thực hiện nghi lễ nhập quan.
Nếu quan tài quá lớn, có thể dẫn đến tình trạng thi thể bị xê dịch và lệch trong quá trình vận chuyển. Điều này đòi hỏi người nhà phải sử dụng nhiều đệm và mền lót, tạo ra sự bảo vệ cho thi thể.
Áo quan thường được làm từ gỗ vàng tâm hoặc gỗ dổi, đảm bảo sơn mài bền tốt, không bị bong tróc. Trong vùng miền Bắc, gỗ sao dê và gỗ trại thường được ưa chuộng để làm quan tài, trong khi ở miền Nam thì thường sử dụng các loại gỗ khác.
Đặc biệt cần lưu ý lấp kín các khe hở của quan tài bằng sơn ta nhào kết hợp với mùn cưa hoặc gạch non bóp nát. Điều này giúp ngăn nước bên trong thi thể không rò rỉ ra ngoài, từ đó tránh được sự ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe cũng như tâm lý của người thân trong gia đình.
Quá trình khâm liệm thường bao gồm hai phần: đại liệm và tiểu liệm, tức là gọi người đã khuất hai lần. Đây là một phần quan trọng trong nghi thức đám tang của người Việt, mang đến sự tôn trọng và tri ân cuối cùng đối với người quá cố.
Trong tập quán của người Việt, thường có thói quen khâm liệm trên giường với một miếng vải dọc, sau đó hạ thi thể xuống và để ngang trên miếng vải. Việc này giúp cho thi thể được bọc kín và không bị tổn hại khi di chuyển, đồng thời tạo điều kiện cho gia quyến thực hiện lễ khâm liệm một cách trang trọng và yên bình.
Khâm liệm hai lần là một trong những biểu hiện của lòng biết ơn và sự quan tâm cuối cùng đối với người đã khuất, là một phần không thể thiếu trong quá trình chuẩn bị cho nghi lễ nhập quan và lễ tang.
Công việc này thường được thực hiện bởi những thầy tu có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực cúng kiếng trong các đám ma. Mục đích chính của việc làm này là để thông báo với thiên đình rằng có một linh hồn mới đã rời bỏ thế gian và mong được ghi tên vào sổ thiên tào.
Sau khi hoàn thành các nghi lễ và khâm liệm, thầy tu thường sẽ tiến hành lễ cúng kiếng, trong đó họ sẽ đọc khấn và thực hiện các nghi thức để cầu nguyện cho linh hồn của người đã khuất. Một phần quan trọng của lễ này là khi thầy tu cầm dao và chém sao cho một chiếc thang cây chuối đứt làm đôi. Điều này được coi là một biểu tượng cho việc kết thúc lễ và gửi linh hồn của người quá cố vào thế giới bên kia một cách an lành và tự do.
Việc này không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là một phần quan trọng trong việc giúp gia đình và người thân tìm thấy sự an ủi và sự giải thoát cho người đã khuất.
Trước khi tiến hành nghi lễ nhập quan, thường sẽ thực hiện lễ phạt mộc để xua đuổi tà ma và mang lại sự yên bình cho linh hồn của người đã khuất. Việc này không chỉ giúp cho người quá cố được an nghỉ mà còn giúp gia đình và người thân tránh khỏi những tai họa có thể xuất hiện.
Sau khi hoàn thành lễ phạt mộc, thường sẽ tiến hành trải trà hoặc gạo bên trong quan tài, nhằm mục đích hút ẩm và duy trì môi trường khô ráo bên trong. Sau đó, nghi thức nhập quan được coi là đã hoàn thành cho người đã khuất.
Một yếu tố quan trọng cần chú ý trong nghi thức nhập quan là thời điểm thích hợp. Thường thì thời gian tốt nhất để tiến hành lễ nhập quan sẽ phụ thuộc vào con giáp và độ tuổi của người đã mất, tuân theo quan điểm tín ngưỡng của người thực hiện lễ. Điều này giúp tăng thêm sự linh thiêng và ý nghĩa cho nghi thức nhập quan.
Trong quá trình thực hiện nghi lễ nhập quan, việc đọc bài văn khấn là một phần không thể thiếu. Bài văn khấn được đọc nhằm mục đích tĩnh tâm cho vong linh của người đã khuất, giúp họ xóa bỏ những hận thù và sớm được luân hồi. Đồng thời, bài văn khấn cũng có vai trò hóa giải âm binh và cô hồn, giảm bớt sự ám ảnh và tạo ra một không gian yên bình cho gia đình.
Sau khi đọc bài văn khấn, một bát hương thường được đặt trước đầu quan tài và được thắp lên. Hương thơm từ bát hương được coi là một hành động tôn trọng và tri ân đối với người đã khuất, giúp họ được hưởng lạc trong thế giới bên kia.
Việc thực hiện bài văn khấn và cúng hương không chỉ là một phần của nghi thức nhập quan mà còn là cách để gia đình và người thân gửi đi những lời chúc phúc và lời cầu nguyện cuối cùng cho người đã ra đi.
Nghi lễ nhập quan không chỉ mang ý nghĩa vô cùng quan trọng mà còn được coi là một trong những nghi lễ thiêng liêng nhất trong đời sống văn hóa của người Việt. Để đảm bảo quá trình này diễn ra thuận lợi và giúp cho linh hồn người đã khuất được ra đi thanh thản, mọi người thường lưu ý các điều sau trong tang lễ:
Qua bài viết trên, chúng tôi đã giúp bạn hiểu thêm về nghi lễ nhập quan. Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi yên bình và dịch vụ chăm sóc tận tình cho người thân đã khuất, Phúc An Viên tự tin là sự lựa chọn lý tưởng. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ. Chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ cao cấp nhất để giúp bạn và gia đình có những khoảnh khắc thanh thản và an lành trong giai đoạn này.
