Trong thời đại hiện đại với sự tiến bộ khoa học và sự phát triển không ngừng của xã hội, việc lo lắng về hậu sự cho người thân đã qua đời là một chủ đề quan trọng. Ngày nay, có một xu hướng rõ rệt trong đa số gia đình khi lựa chọn hình thức hỏa táng cho người thân mình. Để hiểu rõ hơn về quy trình quan trọng này, hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Phương pháp hỏa táng, hay còn được gọi là hỏa thiêu, là quá trình sử dụng ngọn lửa để chuyển thi thể của người đã khuất thành tro bụi. Tro cốt sau đó thường được đặt trong các hũ hoặc bình và có thể được rải ra trên biển hoặc sông theo di nguyện hoặc tập quán gia đình của người quá cố. Ngoài hỏa táng, trên thế giới còn tồn tại nhiều phương pháp táng khác như địa táng, thiền táng, điểu táng, thủy táng, huyền táng...
Phương pháp hỏa táng không chỉ giúp những người sống nhẹ nhàng hơn khi nhìn nhận về thân xác con người, mà còn giải quyết vấn đề về diện tích đất đai. Điều này giúp giảm bớt gánh nặng cho những người sống về vấn đề quản lý đất đai.
Theo triết lý Phật giáo rõ ràng, nhận thức của họ về tâm linh cho rằng một sinh linh có hai phần, gồm thân xác và tâm hồn, hay theo ngôn ngữ thế gian, gọi là hồn và xác. Hồn được coi là phần quan trọng, còn xác chỉ là vật chất, khi chết chỉ trở về với cát bụi. Trong Ngũ uẩn, xác được xem là phần của Sắc uẩn, trong khi bốn uẩn còn lại thuộc về tinh thần. Khi bốn uẩn đó tan rã, Sắc uẩn trở về với cát bụi, trong khi bốn uẩn còn lại di chuyển đến kiếp sau, định hình một cuộc sống mới.
Khi con người qua đời, ý thức không còn gắn liền với thân xác nữa. Thân xác đã đến lúc tan biến, do đó, việc chôn cất hoặc hỏa táng không ảnh hưởng đến ý thức, tức linh hồn hay nghiệp thức. Linh hồn phụ thuộc vào việc tích lũy những hành động tốt hay xấu khi còn sống để tái sinh trong kiếp sau, hoặc trở thành một Bồ Tát, Phật. Do đó, theo quan điểm Phật giáo, việc hỏa táng không ảnh hưởng gì đến linh hồn.
Theo Hòa thượng Thích Giác Quang, "Thân tứ đại là đất, nước, lửa, và không khí. Khi hơi thở cuối cùng đã trôi đi, chúng trở về với tứ đại và không còn gì tồn tại mãi mãi trong tương lai. Chỉ có tâm hồn và nghiệp thức là quan trọng, để khuyến khích mọi người tránh xa hành vi xấu, thực hiện các việc lành, và tái sinh vào cõi thiện. Việc hỏa táng không ảnh hưởng đến gia đình và thế hệ sau, vì thời điểm thực hiện chưa thích hợp và không cần thiết. Thực tế, hỏa táng không ảnh hưởng đến việc cầu nguyện và tưởng nhớ về người đã khuất, điều quan trọng là lòng biết ơn và tôn trọng, chứ không nhất thiết phải chôn cất mới có thể được sự bảo hộ của họ."
Nghiên cứu cho thấy, việc này không ảnh hưởng đến văn hóa tâm linh. Việc xem xét sự tri ân và tưởng nhớ người đã qua đời phụ thuộc vào cách chúng ta sống và biết ơn, chứ không nhất thiết phải liên quan đến cách chúng ta trau dồi tình cảm qua việc chôn cất.
Từ năm 1963, Giáo Hội đã chính thức công nhận hỏa táng là một hình thức mai táng hợp pháp. Giáo Hội xác nhận rằng "hỏa táng không xâm phạm vào truyền thống Kitô giáo."
Hỏa táng không làm ảnh hưởng đến niềm tin về sự phục sinh thân xác trong tín ngưỡng Kitô giáo, bởi “thân cát bụi phải trở về cát bụi” (St 2,7; 3,19). Nó cũng không gây tổn thương đến lòng tôn trọng thi hài của người đã qua đời hoặc ngăn cản các nghi thức hậu sự. Hỏa táng chỉ đơn giản là việc sử dụng nhiệt độ cao để thúc đẩy quá trình phân rã nhanh chóng, chuyển thân xác trở về thành tro bụi. Trong ngày tận thế, mọi người sẽ sống lại để chịu sự xét xử chung; không gian hoặc khoảng cách nào cũng không thể tách lìa họ, vì không có gì có thể chống lại ý Chúa (x. Kh 20,11-13; 1Cr 15, 23-28.35-38).
Tuy nhiên, Giáo Hội không cho phép việc rải tro cốt ra sông hoặc biển: “Phải thể hiện sự tôn kính đối với tro cốt giống như đối với thi hài, và tro cốt cần được mộ táng hoặc huyệt táng, dù trên đất liền hoặc ngoài biển. Việc rải tro cốt trên đất hoặc ngoài biển hoặc lưu giữ bất cứ phần tro cốt nào trong hộp riêng để kỷ niệm không phải là cách an táng đáng kính đã được Giáo hội hướng dẫn”. Theo quy định, thi hài người Công Giáo nên được chôn cất tại nơi đất thánh, trong nghĩa trang Công Giáo hoặc trong một nghĩa trang không theo đạo, với sự chấp thuận của một phó tế hoặc linh mục.
Hai hình thức mai táng chính trong Giáo Hội là an táng và hỏa táng. An táng đã tồn tại từ lâu, trong khi hỏa táng chỉ được chấp nhận sau đó. Dù chọn hình thức an táng hay hỏa táng, niềm tin vào sự bất tử của linh hồn và sự phục sinh thân xác vẫn không thay đổi đối với các tín đồ Công Giáo.
Hỏa táng, là phương pháp mai táng người qua đời bằng cách đốt thi hài bằng công nghệ hiện đại, đã được chứng minh không gây ô nhiễm môi trường. Hiện nay, các dịch vụ hỏa táng trọn gói tại thành phố Hồ Chí Minh đang trở thành sự lựa chọn hàng đầu của đa số gia đình do tính tiện lợi và lợi ích mà dịch vụ này mang lại.
Với tình trạng quỹ đất cho nghĩa trang ngày càng khan hiếm, chi phí cho việc mai táng theo phương thức truyền thống dự kiến sẽ tiếp tục tăng cao, bao gồm chi phí mua đất nghĩa trang, xây dựng mộ phần, vật liệu và nhân công.
Nếu gia đình không chuẩn bị trước cho vấn đề đất địa để mai táng hoặc vượt quá khả năng tài chính, việc lựa chọn dịch vụ hỏa táng trọn gói có thể là phương án phù hợp nhất.
So sánh giữa hình thức hỏa táng và chôn cất, chi phí hỏa táng chỉ chiếm khoảng 1/5 so với chi phí mai táng truyền thống. Điều này đã khiến hỏa táng trở thành lựa chọn phổ biến và kinh tế hơn cho nhiều gia đình.
Sau quy trình hỏa táng, tro cốt của người đã khuất thường được đặt trong hủ cốt. Tùy theo phong tục và tín ngưỡng (như Phật Giáo, Công Giáo, Tin Lành, Cao Đài, và nhiều tôn giáo khác), gia đình có thể lựa chọn nhiều giải pháp khác nhau. Một số gia đình có thể quyết định rải tro cốt hoặc gửi tro cốt đến chùa gần nhà để thuận tiện cho việc thăm viếng và cúng kiến. Ngoài ra, một số gia đình cũng thực hiện việc thờ tự tro cốt tại nhà hoặc đặt tro cốt tại các tường lưu tại các nhà hỏa táng. Tất cả những lựa chọn này đều phản ánh sự tôn trọng và ghi nhớ về người đã khuất theo cách mà mỗi gia đình tôn giáo mong muốn.
Mai táng bằng hình thức chôn cất có thể tạo ra ảnh hưởng không tốt đến môi trường đất và không khí xung quanh, đặc biệt là khi đất chôn không được trang bị hệ thống xử lý chất thải, khí thải từ quá trình phân huỷ của thi hài.
Trái lại, hỏa táng bằng công nghệ hiện đại sẽ không gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người. Bên cạnh đó, phương pháp hỏa táng cũng tiết kiệm thời gian và nhiều chi phí khác. Đây cũng là lý do tại sao dịch vụ hỏa táng trọn gói đang được khuyến khích và ngày càng trở nên phổ biến hơn, thay thế cho hình thức mai táng chôn cất truyền thống.
So với hình thức chôn cất truyền thống, việc lựa chọn hỏa táng mang lại nhiều lợi ích đối với việc lưu giữ kỷ niệm về người thân đã qua đời. Sự lựa chọn này cung cấp nhiều tùy chọn hơn để lưu giữ những kỷ niệm đáng nhớ về người thân. Đồng thời, quyết định hỏa táng cũng giúp giảm bớt căng thẳng và đau buồn trong quá trình lên kế hoạch tang lễ. Điều này cũng mang lại sự thuận tiện cho việc sắp xếp cho người thân từ xa tham gia tang lễ và tưởng niệm một cách thuận tiện hơn.
