Lễ tảo mộ, một phong tục truyền thống ở Việt Nam, là biểu hiện của lòng tôn kính và hiếu thảo đối với ông bà tổ tiên, cha mẹ đã khuất. Để hiểu rõ hơn về nghi thức tảo mộ là gì cũng như tìm hiểu về ngày giờ phù hợp để thực hiện lễ tảo mộ trong năm 2024, hãy theo dõi ngay bài viết sau đây để nắm rõ hơn nhé.
Tảo mộ, một nghi lễ truyền thống của Việt Nam, hoạt động chính của nghi lễ này là để dọn dẹp, sửa sang hay trang trí lại nơi an nghỉ của ông bà tổ tiên và người thân trong gia đình sau khi họ đã ra đi. Thường thực hiện vào những ngày cuối năm, đặc biệt là những ngày gần Tết Nguyên đán.
Hoạt động này không chỉ là việc dọn dẹp mộ, mà còn là cách thể hiện lòng biết ơn và kính trọng đối với nguồn gốc của mình. Tảo mộ cũng là biểu tượng của đạo lý "uống nước nhớ nguồn," thể hiện lòng trung thành và tri ân của con cháu đối với ông bà tổ tiên hay những người thân yêu đã rời xa.
Ngoài nắm vững được hoạt động chính của lễ tảo mộ là gì, chúng ta cũng nên biết rõ được ý nghĩa thực sự của nghi lễ này để ngày càng duy trì và phát huy hơn. Tục lệ tảo mộ ngày Tết của người Việt không chỉ là biểu hiện của tinh thần tôn kính và hiếu thảo đối với những người đã khuất, mà còn là một cách giáo dục tốt cho thế hệ con cháu về nguồn gốc và truyền thống gia đình.
Lễ tảo mộ không chỉ là dịp để nhớ đến người đã qua đời, mà còn là cơ hội để mỗi người tự xem xét đạo đức cá nhân, nhắc nhở chúng ta sống đúng với giá trị gia đình, tôn trọng cha mẹ và người thân. Đồng thời, đây là khoảnh khắc để gia đình quây quần bên nhau, ôn lại những kỷ niệm xưa, tạo nên không khí ấm cúng và đầy ý nghĩa.
Ngày và giờ tảo mộ thường là sự lựa chọn của mỗi gia đình. Thông thường, lễ tảo mộ diễn ra sau ngày ông Công ông Táo lên chầu Thiên, từ ngày 23 tháng Chạp đến chiều 30 Tết, hoặc chiều 29 Tết nếu là tháng thiếu. Điều này có nghĩa là lễ tảo mộ trong năm 2024 sẽ kéo dài từ ngày 23 tháng Chạp đến 30 Tết.
Ngoài ra, các gia đình cũng có thể chọn đi tảo mộ vào các dịp khác như trước Tết Nguyên đán, Tết Thanh Minh, Rằm tháng 7... Đặc biệt, vào Tết Thanh Minh tháng 3 Âm lịch được coi là thời điểm tốt nhất để thực hiện lễ tảo mộ, tăng thêm ý nghĩa tâm linh và sự kính trọng đối với ông bà và tổ tiên.
Các gia đình cần chuẩn bị một số dụng cụ khi đi tảo mộ là gì? Cụ thể các dụng cụ cần thiết như cuốc, xẻng, khăn lau, và nước sạch để dọn dẹp cỏ dại và làm sạch bia mộ. Ngoài ra, theo truyền thống, họ cũng chuẩn bị mâm lễ cúng bao gồm hoa tươi, nến, trà, rượu, nước, tiền vàng (ngựa giấy, quần áo, tiền vàng…), trầu cau, hương, thuốc lá, trà rượu, nước ngọt, và trái cây. Các gia đình có thể thực hiện lễ cúng chay hoặc lễ mặn tùy thuộc vào tín ngưỡng gia đình.
Trong lễ cúng chay, thêm vào đó cần chuẩn bị bánh, gạo, muối, chén mật, xôi chè… Trong khi lễ mặn thường bao gồm chân giò, gà luộc hoặc giò tùy thuộc vào lựa chọn của gia đình.
Quan trọng nhất, dù vật phẩm cúng được đặt ở mộ nhưng chúng cũng cần được bài trí đẹp mắt và trang nghiêm để thể hiện lòng thành kính và tôn trọng.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con xin kính lạy:
Ngài Kim niên Đương cai (đọc tên riêng của quan Hành khiển năm đó: Mộc Tinh hành binh chi thần) Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần, (đọc tên riêng của vị thần quan Hành binh năm đó: Ngụy Vương Hành khiển) Chi Thần, (đọc tên riêng của vị Phán quan năm đó: Tiêu Tào phán quan) Phán Quan.
Ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương.
Ngài Bản xứ Thành linh Thổ địa Tôn thần,
Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ long mạch Tôn thần, Tiền Chu Tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh long, Hữu Bạch hổ cùng liệt vị Tôn thần cai quản trong xứ này.
Kính lạy hương linh cụ..........
Hôm nay là ngày …. tháng Chạp, nhằm tiết cuối đông sắp sang năm mới.
Chúng con là..............
Sắm sanh vật phẩm, hương hoa, phù tửu, lễ nghi, trình cáo Tôn thần, kính rước vong linh Bản gia Tiên tổ chúng con là......... có phần mộ tại đây về với gia đình đón năm mới, để cho cháu con phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Tôn thần phù thùy doãn hứa. Âm dương cách trở, bát nước nén hương, biểu tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo!
Những lưu ý quan trọng khi đi tảo mộ là gì?
Trên đây Phúc An Viên đã chia sẻ thông tin về ngày tảo mộ là gì cũng như ý nghĩa quan trọng của nghi thức truyền thống này và những điều quan trọng cần lưu ý khi thực hiện nghi lễ. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết đã truyền đạt đến bạn những thông tin hữu ích, giúp bạn và gia đình chuẩn bị tốt nhất cho ngày quan trọng này.
